Bir populasyonun belli bir zaman periyodu içerisinde mevcut şartlar altında gösterdiği gelişimi ya da gerilemesini gösterir.
1. “S” Tipi (Sigmoid) Gelişme:
• Populasyon artışı başlangıçta artış hızı yok de-necek kadar azdır. Kuruluş evresi dediğimiz bu evrede; alana alışma, barınacak yer, yuva yapma gibi nedenlerle çiftleşme oranı oldukça düşüktür.
• Bununla birlikte canlı ortama alışarak çevre şartlarının direncini kırar ve yavaş yavaş artmaya başlar. Sayısal değerde bir artma ile belirlenen bu evreye pozitif artış evresi denir.
• Bundan sonra, çevre direnci iyice kırılmış ve sayısal değerde birden bire geometrik diziler halinde artışlar meydana gelmiştir. Buna loga-ritmik artış evresi denir. Bu evrede doğum oranı çok ölüm oranı azdır. Üreme yaşında olanlar fazladır.
• Bundan sonra negatif artış evresi başlar. Artış hızında gerileme görülür.
• Çevre direncinin artması, predatörlerin ve pa-razitizmin, hastalıkların artışı, besinin azalması, alanın daralması, rekabetin artması kendini gösterir. Bu faktörlerin etkisi arttıkça büyüme hızı geriler ve populasyon dengelenir.
2. “J” Tipi Gelişme:
• Herhangi bir zamanda birden bire ortaya çıkıp artış gösteren ve dengelendikten sonra ortadan kaybo¬lan populasyonlardır.
• Kısa bir kuruluş fazından sonra hızlı bir sayısal artış gözlenir Çevre direnci kendini gösterince populasyon yoğunluğunda bir azalma gözlenir.
• J gelişme tipinde bir denge düzeyi yoktur. İlkbaharın gelmesiyle ve çiçeklerin çoğalmasıyla birden bire ortaya çıkan kelebek populasyonu buna örnek olarak verilebilir.
